موتور ديزل چيست؟
كشتي ها و بسياري از وسائل نقليه بزرگ زميني مانند ماشين هاي سنگين و نظامي و قطارها نيز از موتور ديزل نه فقط براي تامين برق توسط ژنراتور به حركت درآمده توسط آنها روشنايي خود را بلكه نيروي محركه مورد نياز خود استفاده مي كنند.
موتورهاي ديزل به دليل استهلاك كمتر و توان بيشتر در نيروگاه هاي توليد پراكنده برق توسط ژنراتورها نيز مورد استفاده هستند . عملكرد مطمئن و قابل اتكا بودن اين موتورها باعث مي شود از آنها در كاركردهاي حساس از جمله خودروهاي نظامي نيز استفاده شود.
همان طور كه همگي ديده ايم در خودروهاي سنگين و وسايل نقليه عمومي سنگين نيز به دليل همين قابليت ها موتورهاي ديزل مورد اقبال بوده اند اما آن چه بايد مورد توجه قرارگيرد استفاده از قطعات يدكي اصلي و با كيفيت در اين موتورهاي ديزل است. چراكه لوازم يدكي موتور ديزل ژنراتور مكالته اگر از كيفيت و استاندارد بالا برخوردار نباشد مي تواند خسارات سنگيني وارد كند و آسيب هاي جدي به آن بزند. تحمل قطعات دوار، عملكرد مناسب سيستم هاي خنك كننده موتور ديزل و كاركرد روان و حفظ شرايط پايدار جهت روشن ماندن طولاني مدت اين موتورها كه از دلايل استفاده از آنها در موارد مذكور است نيازمند دقت و توجه به استفاده از قطعات با كيفيت است.
ژنراتور چيست؟
آلترناتور يا همان ژنراتور كه انرژي مكانيكي دريافت شده از موتور ديزل را به جريان برق تبديل مي كند در قدرت هاي مختلف با كيفيت سيم پيچي در روتور و استاتور خود و البته خلوص و كيفيت مس به كار رقته در سيم پيچي و همچنين كنترل كننده هايي مانند ولتاژ رگلاتور اتوماتيك AVR خروجي با فركانس نسبتا ثابت و تلرانس بسيار كم خطاهاي احتمالي اختراع بسيار با اهميتي در دنياي امروز به حساب مي آيد.
ژنراتورها نيروي محركه ي خود را به جز موتور ديزل مي توانند از توربين هاي بادي و آبي و ساير محرك هاي ممكن دريافت كنند كه البته تكنولوژي ساخت و مشخصات فني متفاوتي را در هريك از حالت هاي مذكور خواهند داشت. ژنراتور بسته به نياز پروژه و البته شرايط نيروي محرك مي تواند با دورهاي مختلف و حتي دور متغير توليد شود كه البته ژنراتورهاي مورد استفاده در ديزل ژنراتورها با توجه به فركانس 50 هرتز برق در كشور با دور 1500 در دقيقه وارد و يا مونتاژ مي شوند.
ديزل ژنراتور چيست؟
ديزل ژنراتور يا مولد ديزل به تركيبي از موتور ديزل ، ژنراتور و انواع متعلقات فرعي از قبيل شاسي، اتاقك پوشاننده جهت محافظت و كاهش صدا، سيستم هاي كنترل، قطع كننده هاي اضطراري مدار، سيستم مولد گرما، سيستم استارت اتوماتيك و غيره كه به منظور توليد برق استفاده مي شود، مي گويند.
هدف از اين تركيب توليد الكتريسيته يا همان برق از سوخت ديزل (گازوئيل) است. به اين معني كه اين دستگاه نيروي مكانيكي حاصل از سوخت ديزل توسط موتور را به ژنراتور انتقال داده و در خروجي جريان برق را به ما مي دهد. به همين دليل به آن موتور برق نيز گفته مي شود. و عبارت موتور برق ديزلي نيز يك اصطلاح رايج در اين زمينه است. اين دستگاه ها به طور قراردادي بر اساس توان توليد برق بر حسب كيلو ولت آمپر (kVA)و يا كيلو وات (kW) تقسيم بندي مي شوند.
در واقع هم موتور بايد توان توليد اين نيرو را كه بر حسب اسب بخار نيز عنوان مي شود داشته باشد و هم ژنراتور بايد بتواند با نيرو ي محركه اي كه موتور توليد مي كند اين خروجي را بدهد.
موتور برق ها ميتوانند از ۱ تا ۲۰ كيلوولت آمپر (KVA) براي منازل، فروشگاهها، ادارات كوچك و تا۲۰۰۰KVA يا همان ۲ MVA قابل استفاده براي مجتمع هاي اداري بزرگ و كارخانه ها برق توليد كنند. ژنراتورها در توانهاي مختلف را ميتوان درون يك اتاقك ايزوله قابل حمل قرار داد. اين اتاقك كه نقش اصلي آن كاهش صداي ژنراتور ميباشد را در اصطلاح كانوپي سايلنت يا به عبارت درست تر كانوپي سايلنسر مي گويند.
ژنراتورهاي چند مگاواتي براي نيروگاه هاي كوچك توليد برق استفاده مي شوند و براي اين منظور مي توان از چندين دستگاه ژنراتور استفاده كرد. ژنراتورها در سايزهاي بزرگتر به صورت مجزا به محل نصب حمل شده و در آنجا مونتاژ و تجهيزات فرعي به آنها اضافه ميشود.
ديزل ژنراتورهاي كوچك تا ۲۵۰ كيلو ولت آمپر نه تنها براي توليد برق اضطراري بلكه به جهت تامين برق مورد نياز به صورت مستمر يا در زمان اوج مصرف و يا حتي در زماني كه كمبود ژنراتورهاي بزرگتر حس ميشود استفاده مي شوند. به وسيله نيروي محركه برقي ميتوان حركت يكنواخت و قدرتمندتري علاوه بر استفاده مناسب تر از فضا داشت. محركهاي برقي قبل از جنگ جهاني اول در كشتي ها مورد استفاده قرار گرفتند و در طول جنگ جهاني دوم به تكامل رسيدند.
دستگاههاي توليد برق بر اساس ظرفيت توليد نرمال تا ماكزيمم و بر اساس قدرت توليدي و به كيلووات طبقه بندي و نامگذاري شده و با توجه به نوع مصرف آن براي توليد برق مستمر يا اضطراري انتخاب ميشوند.
از موتور برق يا ديزل ژنراتور در كجا استفاده مي شود؟
از مجموعه ديزل ژنراتورها در مكان هايي بدون اتصال به شبكه برق، مانند مواقعي كه نياز ضروري به فراهم كردن توان و انرژي است و نيز زمان هايي كه شبكه وجود ندارد، استفاده مي كنند. زماني كه شبكه قطع مي شود، همچنين در مواقعي پيچيده تر مثل اوج مصرف، پشتيباني شبكه و ارسال به شبكه هاي انرژي، مي توان از ديزل ژنراتور انرژي فراهم كرد.
ديزل ژنراتور ها ابعاد مختلفي دارند كه توسط توان ظاهري آن ها مشخص مي شود. توان ظاهري در مهندسي برق با واحد ولت آمپر (VA) بيان مي شود. ديزل ژنراتور هاي كوچك كه تا حدود ۲۰۰ كيلو ولت آمپر را توليد مي كنند در مصارف اضطراري كاربرد بسياري دارند. همچنين ديزل ژنراتورهايي با قابليت توليد برق در مقياس مگا ولت آمپر نيز وجود دارند كه از برخي از آنها در شبكه هاي قدرت كوچك استفاده مي شود.
قيمت تبديل انرژي مصرف سوخت، مهمترين بخش نيروگاههاي ديزلي است و قيمت تمام شده براي مصارف خاص متفاوت هستند اما يك نيروگاه ديزل جديد بين ۰٫۲۸ تا ۰٫۴ ليتر از سوخت هر كيلووات ساعت را در ترمينال هاي ژنراتور مصرف خواهد كرد.
مشخصات ژنراتورها